Albert Einstein, Robert Oppenheimer, … và vật lý sao neutron

Friday, 08/03/2024, 00:00

Ngày 01/3/2024, Hội Vật lý Việt Nam và Viện Vật lý (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) phối hợp tổ chức Bài giảng đại chúng với chủ đề: “Einstein, Oppenheimer, … và vật lý sao Neutron” do GS.TS. Đào Tiến Khoa trình bày.

GS.TS. Đào Tiến Khoa, Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân, Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam

Tại sự kiện, GS. Đào Tiến Khoa đã giới thiệu tóm tắt về những phát minh nền tảng của Albert Einstein, Robert Oppenheimer và một số tên tuổi lớn khác trong lịch sử vật lý hiện đại có liên quan gián tiếp và trực tiếp đến sao neutron, đối tượng vật lý kích thước siêu nhỏ trong vũ trụ với bán kính ~10 km mà lại có mật độ vật chất siêu cao, lên đến gần tỷ tấn/cm3. Bài giảng hết sức lôi cuốn với các vấn đề vật lý hiện đại được diễn đạt trong ngôn ngữ đại chúng dễ hiểu cho các bạn trẻ yêu vật lý, đặc biệt là vật lý thiên văn hạt nhân, cũng như các đồng nghiệp quan tâm.

Các nhà khoa học, chuyên gia và các bạn trẻ yêu vật lý tham dự sự kiện

Một trong các nội dung của bài nói chuyện liên quan đến những đóng góp quan trọng cho Vật lý hiện đại của Robert Oppenheimer: mô hình vật lý đầu tiên đưa ra năm 1939 cho sao neutron (được phát hiện gần 30 năm sau) cũng như sự tiên đoán ngay trong năm đó về sự tồn tại của lỗ đen (chỉ được khẳng định qua các quan sát thiên văn hiện đại trong những năm 9x). Dựa trên một số chi tiết từ bộ phim “Oppenheimer” của Hollywood sản xuất năm 2023 (có tới 13 đề cử Oscar 2024), GS. Đào Tiến Khoa đã truyền tải lại về một giai đoạn phát triển đột phá của vật lý hiện đại trong những năm 3x-4x của thế kỷ 20. Giai đoạn mà nhân loại đang ở trong thế chiến thứ 2 và những phát minh vật lý hạt nhân trong giai đoạn đó đã có đóng góp quan trọng vào cán cân giữa các phe tham chiến. Điển hình là chương trình gấp rút chế tạo bom hạt nhân của Mỹ mà người chủ trì dự án là Robert Oppenheimer (dự án Manhattan). Qua bài giảng theo lối kể chuyện lịch sử, diễn giả đã lồng ghép các nội dụng vật lý, phân tích đánh giá những đóng góp quan trọng cho khoa học của một số nhà bác học đã xuất hiện qua vai một số nhân vật của bộ phim truyện Oppenheimer. Ngoài ra, GS. Đào Tiến Khoa cũng nhắc đến một số kết quả nghiên cứu sao neutron được công bố gần đây của Trung tâm Vật lý hạt nhân, Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân, Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam.

Giáo sư Pierre Darriulat, nhà vật lý hạt cơ bản nổi tiếng, Viện sĩ thông tấn Viện Hàn lâm Khoa học Pháp, nguyên Giám đốc khoa học Trung tâm Nghiên cứu hạt nhân châu Âu (CERN) tham gia trao đổi thảo luận

Tại sự kiện, các nhà khoa học và các đại biểu đã có nhiều câu hỏi, trao đổi và thảo luận sôi nổi về những vấn đề được GS. Đào Tiến Khoa trình bày trong bài nói chuyện đại chúng của mình./.

Nguyễn Thị Thu Hà, Ban Kế hoạch và Quản lý khoa học

Nguồn: www.vinatom.gov.vn

Bản in  

Gửi email